Η μονή Βωσάκου
(τον Σταυρωμένον κραζόμενον Βώσακος)
η θέση της μονής
Η μονή Βωσάκου βρίσκεται ανάμεσα στις κορφές Κουτσοτρούλης, Σοφιανή κορφή, και Κουφωτός των Ταλαίων ορέων(Κουλούκωνα). Τα βουνά αυτά ήταν ο τόπος ξεκούρασης του Τάλω. Εδώ αναπαύονταν πριν ξεκινήσει τους καθημερινούς κύκλους του-περιπολίες, γύρω από την Κρήτη, για να την προστατεύσει από τυχόν εισβολέα. Μπροστά από τα Ταλαία όρη, παραθαλάσσια, βρίσκονταν δύο πολιτείες η Σισαία και το Αστάλι(δεν ξέρουμε που ακριβώς). Ετυμολογικά το Αστάλι συνδέεται άμεσα με τον Τάλω και θα πει ή τόπος του Τάλω ή σημείο που ο Τάλως κάθε μέρα ξεκινά ή αναπαύεται. Στα τοπωνύμια της γύρω περιοχής "βρίσκουμε" και δράση διαφόρων άλλων γιγάντων (ίσως και οι Σισαίοι να αντιπροσωπεύουν κατηγορία γιγάντων, αν και η ετυμολογία της λέξης Σίσες θα μας απασχολήσει στο site των Σισών). Γι' αυτό το λόγο επί Βυζαντίου γίνεται ο τόπος του Διγενή ή Διογενή(Διογενείς = το γένος του Δία : ήταν οι Ιδαίοι Δάκτυλοι και οι Κουρήτες : επιφορτισμένοι και αυτοί με καθήκοντα προστασίας και περιφρούρησης). Ολόκληρη η περιοχή συνδέεται με διάφορους μύθους και παραδόσεις με τη δράση του Διγενή Ακρίτα αλλά και με το θάνατό του. Μάλιστα για το όνομα του Κουτσοτρούλη, υπάρχουν δύο εκδοχές. Παίρνει τ' όνομά του είτε από τη θηριώδη δράση του Διγενή εναντίον Σαρακηνών και Απελατών (σε κάποια επιθετική του κίνηση, απ' την τεράστια δύναμη των χεριών του ή τη δύναμη του ραβδιού του, έκοψε την κορφή του βουνού και το κουτσοτρούλισε) είτε απ' το θάνατο του Διγενή (στην κορφή του βουνού οι Σαρακηνοί έστησαν ενέδρα στο Διγενή. Μετά από λυσσαλέα αντίσταση τελικά ο Διγενής ηττήθηκε. Το βουνό δεν άντεξε το χαμό και το βάρος του ήρωα και υπέστη καθίζηση, βούλιαξε, η τρούλα του κουτσάθηκε. Ο θρύλος του θανάτου ενός ήρωα πρέπει πάντα να περιέχει υπερφυσικό μεγαλείο. Η γη να τρομάσει, ο απάνω κόσμος να σειέτε, τα βουνά να τρέμουν και τα θεμέλια να τρίζουν). Φυσικά υπάρχουν πάρα πολλοί θρύλοι και τόποι που διεκδικούν το θάνατο του Διγενή και πολλά βουνά στην Ελλάδα με το όνομα Κουτσοτρούλης. Εξάλλου οι Ακρίτες ήταν στρατιωτικό σώμα την εποχή του Βυζαντίου με καθήκον την προστασία των συνόρων της αυτοκρατορίας.
ετυμολογία - ερμηνεία της λέξης Βώσακος
Ως επικρατέστερη ετυμολογική ερμηνεία της λέξης Βώσακος τώρα, θεωρείται η άποψη του Μεν. Παρλαμά , ο οποίος πιστεύει ότι είναι σύνθετη και αποτελείται από τις λέξεις : βους(=βόδι) και σηκός(=μάντρα), δηλαδή "μάντρα βοδιών". Η λέξη είναι ουδετέρου γένους(το Βώσακος) και εμφανίζεται στη γραφή με δύο μορφές : Βόσακος και Βώσακος. Η μονή είναι αφιερωμένη στον Τίμιο Σταυρό και πιστεύεται ότι ιδρύθηκε τον 12ο ή 14ο αιώνα. Η μονή Βωσάκου ανήκει σε μια "αλυσίδα" μοναστηριών που αναπτύχθηκαν στους πρόποδες του Ψηλορείτη: Σαββαθιανών, Κρουσώνα, Ελεούσας, Ιερουσαλήμ, Γοργολεήμονος, Αγίου Αντωνίου, Βροντησίου, Βαρσαμονέρου, Ασωμάτων και πολλές άλλες. Οι ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες στην Ίδη δεν επέτρεπαν ίδρυση μοναστηριών σε μεγάλα ύψη. Οι μονές Βωσάκου και Δισκουρίου διατήρησαν τον έλεγχο μεγάλων εκτάσεων πάνω στο βουνό, ο Βώσακος έφτανε από τη θάλασσα των Σισών μέχρι τη Ζώμυνθο, αλλά και τον έλεγχο των ιερών χώρων, ο Βώσακος βρίσκονταν στον ιερό χώρο του Τάλω και η μονή Δισκουρίου τους βοσκότοπους στο Ιδαίον Άντρον και το μικρό ναό του Τιμίου Σταυρού που βρίσκεται στην ψηλότερη κορφή του Ψηλορείτη, ακριβώς από πάνω απ' το σπήλαιο που λατρευόταν ο Δίας. Οι μονές Χαλέπας, Βωσάκου και Δισκουρίου είχαν φρουριακή υποδομή και μπορούσαν να διαδραματίσουν αμυντικό ρόλο σε εχθρική επίθεση. . Η παράδοση θέλει να ιδρύεται από μοναχούς της μονής των Αγίων Πατέρων στο Καλό χωράφι ή να έχει πάντα την υποστήριξη των μοναχών του Καλού Χωραφιού οι οποίοι επιζητούσαν πάντα ένα ασφαλέστερο μέρος γιατί οι ίδιοι βρίσκονταν μπροστά στη θάλασσα, ακριβώς από κάτω απ' τη μονή Βωσάκου, ευάλωτοι σε οποιοδήποτε εχθρό ή πειρατή. Πριν την Τουρκοκρατία η μονή Αγίων Πατέρων ήταν πολύ μεγαλύτερη και πλουσιότερη. Μόλις όμως οι Τούρκοι κατέκτησαν το Ρέθυμνο και την περιοχή Μυλοποτάμου, η μονή Αγίων Πατέρων φαίνεται να ερημώνει, οι μοναχοί της μεταφέρονται στη μονή Βωσάκου και το Καλό Χωράφι γίνεται μετόχι του Βωσάκου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου