Ο Μελχισεδέκ ήλεγχε για περίπου 60 χρόνια τη μονή σύμφωνα με την παράδοση. Το διάστημα αυτό θεωρούνταν από τους μοναχούς ως ένα από τα καλύτερα της μονής. Έλαβε ενεργά μέρος σε όλες τις επαναστάσεις της Κρήτης και το 1878 εξελέγη πληρεξούσιος της επαρχίας Μυλοποτάμου. Σ' αυτή την επανάσταση διακρίθηκε και ένας άλλος μοναχός του Βωσάκου, ο Γαβριήλ Κλάδος. Ο Κλάδος εξελίχθηκε σε οπλαρχηγό των Κρητικών επαναστάσεων. Σκοτώθηκε στη επανάσταση του. Το 1881 ο Βώσακος ήταν ένα από τα ακμαιότερα μοναστήρια της Κρήτης. Είχε 12 μοναχούς και 17 κοσμικούς κατοίκους, εργάτες της μονής. Το 1885 η μονή ανοικοδομείται εκ βάθρων. Είναι το μοναδικό μοναστήρι της Κρήτης που είχε τόσους πολλούς μοναχούς και διέλυσε τόσο γρήγορα. Μετά το θάνατο του οπλαρχηγού-ηγουμένου Γαβριήλ (Κλάδου) φαίνεται ότι η μονή σχεδόν ερήμωσε. Το πιο πιθανόν είναι οι μοναχοί να είχαν ακολουθήσει τον ηγούμενό τους και πολλοί απ' αυτούς να έχασαν τη ζωή τους στο πεδίο της μάχης. Το 1900 η μονή κρίθηκε διαλυτή και το 1935 διατηρητέα. Στην πραγματικότητα άντεξε μέχρι το 1955. το 1941 που την επισκέφτηκε ο Μιχ. Παπαδάκης είχε πέντε καλογέρους. Δύο ιερομόναχους και τρεις μοναχούς με ηγούμενο τον Γαβριήλ Νύκταρη από τις Σίσες. Το 1954 είχε μονό δύο καλόγερους, το Χρύσανθο Μανωλά από τα Μυριοκέφαλα και τον Αβδιού Καλυβιανάκη από τα Λειβάδια. Και οι δύο πέθαναν το 1955. Μέχρι το τέλος της ζωής τους συντηρούσαν κοπάδι με 300 αιγοπρόβατα και 250 κυψέλες μέλισσες. Αρκετό καιρό αργότερα εγκαταστάθηκε στη μονή ένας μοναχός που λέγονταν Πέτρος. Όταν έφυγε εξαφανίστηκαν τα αρχεία της μονής, τα άμφια και σχεδόν όλα τα κειμήλια. Λέγεται ότι ο Πέτρος αναζητούσε κάποιον θησαυρό αλλά και ότι μετέφερε όλα τα κειμήλια σε κάποιο γυναικείο μοναστήρι κάποιου νησιού, όπου πιθανόν υπάρχουν μέχρι σήμερα.
Το 1998 η μονή Βωσάκου επαναλειτούργησε. Ξεκίνησαν εκτεταμένες αναστηλωτικές εργασίες από την 28η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, με χρηματοδότηση κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σχεδιάγραμμα της μονής Βωσάκου:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου